ÒC, lo sabi plan, aquò ne's hè pas de presentar la sortida de libes deu pair, mes se ne'n parli pas, degun lo harà
Qu'ei lo parat de'vs har descubrir un tròç deu libe qui poderà tornar lançar un debat qu'avem dejà avut sus aqueth fòrom, ce'm sembla:
Qu'ei lo parat de'vs har descubrir un tròç deu libe qui poderà tornar lançar un debat qu'avem dejà avut sus aqueth fòrom, ce'm sembla:
La literatura occitan es tròp sovent una literatura estequida. La mai grana part de ço escrich, publicat dempuei una trentenada d'annadas se deurià remandar, per la pròsa - la poësia es despariera, mai se tròba tanben gastada, en rompedura amb sa tradicion auta; se parla aicí que de pròsa-, ais escobilhas de la literatura, au curum de l'oblit, a aqueu potz negre qu'auriàn jamei degut nomenar "literatura", pusleu "escrichs", aquela massa, aquela pasta movessida ont s'espompisson tant d'autors, mai pauc d'escrivans, tota una "produccion" a l'auçada de la comunicacion primiera, redusida e pigra de nòstre temps, mastrolhada d'una faussa modernitat linguistica e tematica. Es estequida dins sa forma, sei subjèctes e sa lenga: la reduccion la mai simpla e la mai evidenta - aquela que demanda gs d'esfòrç, de paciéncia e d'investiments personaus, ges de temps-, la vesèm obrar dins un minimalisme linguistic qu'e pas una causida literària, mai un recapte estent l'afortiment de mai en mai drud de l'ignorància e de la mediocritat intellectuala que la caracterizan, de l'abséncia de volontat fonsa e d'amplitud de la paraula, auta larguesa de la lenga que remanda aquelei libres publicats a sei rebats diglossics, a la palunhala ont aludan e ennitan la lenga qu'auriàn vougut "illustrar" e "defendre". Una lenga minimala, estrecha, reducha a l'essenciau d'una paraula desalenada, estropiada, un "subjècte verb complement" eiretat de l'aprendissatge de l'escòla primària, una vocacion minimalista de la frasa, talhada, brigalhada, estorrada, eissucha en sequéncias unicas e unencas que dison pas mai que: "lo cèu es blau", "la pluèja vèn", "que son negres los crums"; aquela bastison elementària e destacada de la tension particulara de l'occitan enverina aqela "literatura"
[...]
La lenga d'aqueleis escrichs estequits patís d'aquela reduccion e mai de son estat primier; se saup que s'installar dins l'occitan demanda mai d'esfòrç estent la macança grèva de l'usança de la lenga, de son ensenhament, mai de temps e de tenacitat; d'unei se son avisats que dire "alhòli", "macarèl" ò "que n'i a hartèra" èra sufisent per conéisser l'occitan: udolan coma de sonadas emperiosas tres ò quatre paraulas emblematicas que deuriàn simbolizar una lenga. Estequida, estrecha, estrechonida: reduson la lenga au gèste primier e pavlovian d'una linguistica per nècis, çò que son benlèu pas, mai çò que jògan ròtle acceptat e interiorizat, procediment inconscient de la patejada, deis amiras cortetas e dau despolhament literari; desfuelhan l'aubre, creman sei brancas e lenhejan son còs, enfielan a a mesura d'una corta vista totei lei deslargaments de la lenga dins una aranha que sei tesas son pas mai qu'estacas vermenosas e chironadas per lo temps.