Recerca Joan de l'Ors

Dab lo Danís qu'em a la recerca de mantuas versions deu conte Joan de l'Ors (conte-type 301 B per los assabentats ...), que sia de tradicion occitana, basca, catalana, francésa, ...... S'avètz ua pista, un libre, un autor que n'en a hèit ua version moderna, volem tot légir !

Mercés

Per lo moment, ai trabalhat sus la majoritat de las versions lengadocianas e alentorn (Fabre et Lacroix, mai las adaptacions mai recentas), e quauquas versions francesas. Mas m'interessariá de veire çò que queu conte balha dins las autras regions.
Coma benleu exista pas jos queu nom, veiqui un pitit resumit de la trama comuna aus contes de Joan de l'Ors, de çò que n'ai pògut veire :

-Un ors enleva una femna, l'embarra dins sa bauma e li fai un dròlle.
-Vengut fòrt, queu dròlle dubrís la pòrta de la bauma e fugís coma sa mair.
-Es emplejat (en generau per un faure) mas coneis pas sa fòrça e fai tot de travers e se fai fotre defòra, mas en emportar dau metau, en lo quau se va farjar un baston de set quintaus, que degun, manca se, pòt portar.
-Sus sa rota, va encontrar 3 "adjuvants" que disen tots aver daus poders (Joan verifica pas a chasque còp, daus uns còps los crei sus paraula), en generau n'i a un que cort mai vite que lo vent, un que juga au palet emb de las ròdas de molin, un que pòt joslevar de las montanhas, un qu'es fotut d'entendre l'erba frotjar, un qu'a de las mostachas talament grandas e solidas que pòt portar doas personas dessus (!), de las chausas entau.
-Emb sos tres amics 'rieben dins un chasteu ente i a degun. L'endeman, Joan e 2 daus tipes s'en van chaçar, e l'autre, demorat per far la sopa, se fai agressar a costat de la chamineia, en generau per un vielh farçur, o ben tot per lo Diable, quò depend. Tots los jorns, un daus amics se fai agressar entau.
-Joan es lo sol a i resistar, e sec l'aparicion dins los inferns, o lo potz, o la bauma, aquò depend de la version, dins la quala i a tres tresaurs, tres filhas, o los dos.
-Tòrna far montar lo tresaur per la còrda a sos amics paurucs que son demorats en naut, e ihs s'en van emb tot 'quò, en laissar Joan per mòrt en bas.
-Dins una sala, Joan tròba un grand auseu (en generau una agla) que lo pòt tornar montar se li balha de la charn quand zo damanda. Joan se prend un vedeu per lo voiatge, e monta sus l'agla. mas ela n'es pas ribada en naut que s'a minjat tot lo vedeu e mai a enquera fam. Joan se copa un bocin de chamba per li balhar.
-Tòrna trapar sos colegas, lur fai paur, tòrna prener lo tresaur, esposa la mai bela de las filhas (de rei, plan segur) e s'en van viure dins lo chasteu coma la mair de Joan.

Se quauquarren dins quela istòria vos rapela quauquarren (fau saure que lo personatge es plan gargantuesc e pagan, çò que fai que l'istòria es plan anciana e pòt donc existar plan luenh de chas nos), merces de zo dire !

Merces per vòstra participacion !

Jean Luc Domenge a trabalhat sus lo cònte en Provença e dins leis Aups.
Sabi que parla de Joan de l'Ors dins son libre Contes Merveilleux de Provence (a cò de Tac Motifs). Ne dona una (e bessai mai que d'una) versien(s) que deguèt collectar en quauque endrech... L'ai malurosament pas sota leis uelhs aquí!

çò interressant dins aqueste tipe de conte, es que se'n pòt trobar de versions fòrça luenh. Crèsi plan que ne legiguèri una russa (ambe de diferenças, mas la tramas es parièra). Vau ensajar de la tornar trobar.
Si que non, es universala l'istòria del pichon qu'a una força de gigant e que colhona lo quite diable...

En gascon, que i a per exemple era version de J. Roth, editata peth CRDP-CAP'OC.
Que coneishi tanben ua version en lemosin. En feit qu'ei ua parodia escrivuta per un Micheu Camduelh, o Crapduelh, ne'm brombi pas mes...
En tot cas eth titol qu'ei Grizzly-John, paregut aras edicions IEO. Qu'aimi !

Arf a écrit:En gascon, que i a per exemple era version de J. Roth, editata peth CRDP-CAP'OC.
Que coneishi tanben ua version en lemosin. En feit qu'ei ua parodia escrivuta per un Micheu Camduelh, o Crapduelh, ne'm brombi pas mes...
En tot cas eth titol qu'ei Grizzly-John, paregut aras edicions IEO. Qu'aimi !

Michel Chandailh, non ?

l'omi que va mau.
Un dia que vau te presentar lo son hilh. qu'es un bon

Lo Zorro deu Peiregòrd Ròse ?

L'Òmi a écrit: Michel Chandailh, non ?

En frances que'm sembla qu'ei atau, quio

adiu!
ai lu disque-libre dau provençau Patric Valhant... recuelh de chançons e contes per los minhards... mas lu dernier titre qu'es Jan de l'Ours... me sovene pus precisament dins quala mesura eu torna prener la legenda, mas... de veire...




Patrick Vaillant - Jan de l'Ours - PROVENCE
Avec sa manière , sa musique et ses mots , en Provençal et en Français,
Patrick Vaillant nous transporte dans un ailleurs merveilleux où il
fait jeu du familier ou de l'insolite (chansons, comptines, conte
traditionnel de Provence) Dist: L'Autre Distribution + vente FAMDT